مناسب‌سازی

طرح مطالعاتی کارشناس مناسب‌سازی بهزیستی نیشابور:
آماده سازی اتوبوس مناسب‌سازی شده برای توان‌یابان جسمی

مقدمه ( طرح مساله)
در جدید ترین آمار معلولین استان خراسان رضوی حدود 115 هزار معلول شناسایی شده که سهم نیشابور از این جامعه آماری در حدود 8600 نفر می باشد ، باتوجه به اضافه شدن سالانه حدود 50 هزار نفر به آمار کشوری به دلیل سوانح رانندگی ، تروما ، عوامل ژنتیکی و شغلی و انواع بیماریها و نیز افزایش جمعیت سالمندی لزوم توجه بیش از پیش به این جمعیت احساس می شود.
از آنجایی که زندگی معلولین مواجه با محدودیت های خاصی است و معلولیت باعث اختلال در رابطه فرد با محیط می گرددباید سعی شود که در برنامه ریزی های محیطی ، سازگارسازی محیط و امکانات با شرایط خاص معلولین در نطر گرفته شود. مناسب سازی می کوشد با هدف ایجاد تساوی فرصت ها و رعایت حقوق افراد معلول به منظور مشارکت آنان در کلیه امور جامعه ، حضور معلولان جامعه را در اذهان طراحان شهری جهت ایجادفضای مناسب به مرحله تعیین برساند .
یکی از نیاز های مهم و اساسی معلولین جسمی حرکتی نیاز به تحرک و جابجایی است ، حضور توانجویان در جامعه باعث ایجاد نشاط و افزایش روحیه و ارتقای مهارت اجتماعی ایشان می شود و از سوی دیگر بستر مناسبی جهت انجام فعالیت های اجتماعی و اشتغال و تبعا” کاهش دغدغه ها و افزایش استقلال فردی و اقتصادی توانجویان ایجاد می کند و به دنبال آن سهم بسزایی در توانمند سازی همه جانبه معلولین ایفا می نماید.
سیستم حمل و نقل عمومی برای معلولین در تمام کشور با چالش مواجه است . معلولین هنوز قادر به حضور مستقل در جامعه نبوده و اغلب از انزوا و محبوس بودن در خانه و ناتوانی و مشکلات مربوط به تردد و حضور در اجتماع رنج می برند ویکی از دلایل عمده آن عدم توانایی در استفاره از سیستم حمل و نقل عمومی می باشد.
اهمیت و ضرورت انجام طرح
با توجه به نیاز افراد معلول جسمی حرکتی جهت تحرک و جابجایی به منظور انجام امور درمانی ، توانبخشی ، تحصیلی ، شغلی،آموزشی و تفریحی واز طرفی نبود امکانات مناسب سازی شده نظیر سیستم حمل و نقل و بعضا کمبود نیروی انسانی حاذق و متبحر در نحوه ی جابجایی معلولان و نیز کمبود تمکن مالی در استفاده از ناوگان حمل و نقل خصوصی ، اهمیت وجود خودروی مناسب سازی شده ضروری به نظر می رسد، لذا در راستای توانمند سازی همه جانبه معلولین و فرصت حضور موفق ایشان در عرصه های مختلف و افزایش عزت نفس و ارتقای روحیه خودباوری این گروه توجه ویژه به آماده سازی خودرو مناسب سازی شده عمومی اهمیت بسزایی دارد ، از طرفی با توجه با اینکه طول مسیر ها در نیشابور کوتاه است و با برآورد آمار جامعه هدفی که متقاضی استفاده از این خوردو می باشند، مناسب سازی سیستم حمل و نقل عمومی از جمله اتوبوسها مقرون به صرفه نیست و به همین دلیل اتخاذتدابیر لازم جهت بکار گیری خودروی ون مناسب سازی شده و با کلیه تجهیزات مناسب ومورد نیاز و نیز نیروی انسانی آموزش دیده که به صورت تلفنی در طول شبانه روز سرویس دهی انجام دهد ضروری می باشد.
مستندات قانونی برای اجرای طرح
به موجب ماده ی 2 قانون جامع حمایت از حقوق معلولین که در 22/12/96 در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید الزام وزارتخانه ها و دستگاههای دولتی و عمومی به فراهم کردن دسترسی پذیری معلولین در سطح جامعه همچون افراد عادی تاکید شده و به موجب ماده 5 این قانون، شهرداری و کلیه شرکتها و سازمان های حمل و نقل عمومی درون شهری و برون شهری مکلف به مناسب سازی و دسترس پذیری کلیه پایانه ها ، ایستگاهها ،تاسیسات سامانه و ناوگان حمل و نقل عمومی جهت معلولان می باشند.
اهداف طرح
1.دستیابی فرد دارای معلولیت به استقلال نسبی و امکان حضور هرچه بیشتر آنان ددر فعالیت های اجتماعی در جهت ارتقای کیفیت زندگی
2.آماده سازی بستر ورود توان جویان جسمی حرکتی شدید و خیلی شدید به جامعه و افزایش توانمندی آنها به واسطه ارتباطات اجتماعی و شغلی

1. فرهنگ سازی و تغییر نگرش جامعه به واسطه حضور موثر توان خواهان در عرصه های مختلف
   4.یکسان سازی فرصت ها و عدالت اجتماعی
   5.ارتقای عزت نفس معلولین با حفظ کرامت انسانی
   6.مشارکت اجتماعی کم توانان جسمی حرکتی
   تعریف مفاهیم
   تعریف معلول جسمی حرکتی: به فردی اطلاق می شودکه به دنبال ناتوانی شدید و دائمی ناشی از فلج عضو، قطع اندام ، نقص عضو دچار ضعف اختلال یا عدم توانایی در اندام های حرکتی شده و برای تحرک نیاز به استفاده از پاره ای وسایل کمکی دارد.
   تعریف خودروی مناسب سازی عمومی: به خودروی اطلاق می شود که مجهز به امکانات مناسب سازی جهت توانجویان جسمی حرکتی نظیر بالابر و یا رمپ مناسب و تجهیزات ایمنی در خودرو باشد و نیز دارای زیر ساخت های نرم افزاری جهت سرویس دهی و لینک توانجویان با این سیستم جهت برنامه ریزی ترددها باشد، همچنین این خودرو نیاز مند افراد آموزش دیده ای هستند که به عنوان راننده ، سرویس دهی را انجام دهند.
   گروه جمعیتی هدف
   در حال حاضر با توجه به اینکه این طرح در مرحله آماده سازی یک خودرو در نظر گرفته شده جامعه توانجویان را معلولین جسمی حرکتی شدید و خیلی شدید که تا حد امکان مستقل باشند انتخاب و این جامعه در نیشابور حدود 140 نفر گزارش شده اند و به تدریج با افزایش ناوگان و استقبال از این طرح و ترغیب بخش خصوصی جهت ورود به این امر تعداد مددجویان افزایش می یابد.

نحوه ی اجرای طرح
سازمان حمل و نقل و پایانه های بار و مسافر شهر داری نیشابور خودروی ون که قابلیت جابجایی حدود 4 ویلچر را داشته باشد از نظر امکانات بالابر و یا رمپ استاندارد و سیتم محافظتی داخل خودرو و نصب دستگیره و کمر بند و تعبیه فضایی جهت داشتن همرا و نیز به کار گیری نیروی انسانی آموزش دیده و متبحر را آماده می کند و این خودرو با هماهنگی مرکز مدیریت ترافیک شهر ستان که در محل شهرداری مستقر است در خصوص تجهیز به دستگاه پوز و فراهم کردن بستر ارتباطی معلولین جهت گرفتن سرویس و زمان بندی امکاناتی را در اختیار می گذارد . و از نظر تامین مالی با همکاری سازمان بهزیستی کارت های اعتباری سفر در اختیار مددجویان قرار گرفته که شارژ و درصد ناچیزی از هزینه سفر توسط توانجویان جهت تعهد به خدمت گرفته شده پرداخت می گردد.